ធ្នូ
តើអ្វីទៅជា Browser? ហើយវាមានតួនាទីយ៉ាងដូចម្ដេច?
♦ រៀបរៀងដោយលោក សួ លីឡាយ ត្រួតពិនិត្យដោយ លោក ចែ សុផល
ជាទូទៅនៅពេលដែលយើងត្រូវការព័ត៌មានប្រភេទណាមួយ ភាគច្រើនយើងទទួលបានជំនួយពីអ៊ីនធឺណិត ។ អ៊ីនធឺណិតផ្ដល់ឲ្យយើង នូវព័ត៌មាន ដែលមានប្រយោជន៍ជាច្រើន ដោយយើងគ្រាន់តែប្រើទូរសព្ទដៃ កុំព្យូទ័រ ឬថេប្លេត ។ យើងអាចស្វែងរកព័ត៌មានជាច្រើននៅក្នុង ជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់យើង ដូច្នេះយើងទទួលបានព័ត៌មានជុំវិញពិភពលោក ប៉ុន្តែយើងមិនអាចទទួលបានព័ត៌មាន ដោយគ្រាន់តែភ្ជាប់ អ៊ីនធឺណិតតែប៉ុណ្ណោះទេ ។ យើងត្រូវការវេទិកា (Platform) មួយដែលយើងអាចធ្វើការស្វែងរកព័ត៌មានរបស់យើង ។ វេទិកាដែលផ្ដល់ ព័ត៌មានពីគ្រប់ទីកន្លែងនោះត្រូវបានគេហៅថាកម្មវិធីរុករក (Browser) ឬកម្មវិធីរុករកតាមអ៊ីនធឺណិត (Internet Browser) បើគ្មានកម្មវិធីរុករកទេ នោះមិនអាចផ្ដល់ព័ត៌មានបានឡើយ ។
→ តើអ្វីទៅជា Browser?
កម្មវិធីរុករក (Browser) គឺជាប្រភេទនៃកម្មវិធីដែលអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកស្វែងរក (អត្ថបទ រូបភាព វីឌីអូ និងឯកសារផ្សេងៗ) ពីគ្រប់ទីកន្លែងក្នុង ពិភពលោក ។ នៅពេលអ្នកប្រើប្រាស់ស្នើសុំព័ត៌មានមួយចំនួន កម្មវិធីរុករកតាមអ៊ីនធឺណិត នឹងទាញយកទិន្នន័យពីម៉ាស៊ីនមេគេហទំព័រ (Web server) ហើយបន្ទាប់មកបង្ហាញគេហទំព័រ និងព័ត៌មាននៅលើអេក្រង់របស់អ្នកប្រើប្រាស់ ។ កម្មវិធីរុករក (Browser) មានដូចជា៖ Google Chrome, Mozilla Firefox, Microsoft- edge, Brave, Safari, និង Opera ជាដើម ។
♦ ប្រវត្តិនៃកម្មវិធីរុករក (Browser)
WorldWideWeb គឺជាកម្មវិធីរុករកតាមអ៊ីនធឺណិតដំបូងគេ ។ វាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយនាយក W3C លោក Tim Berners-Lee ក្នុងឆ្នាំ 1990 ។ ក្រោយមកវាត្រូវបានប្តូរឈ្មោះទៅជា Nexus ។ ក្នុងឆ្នាំ 1993 កម្មវិធីរុករកថ្មី NCSA Mosaic ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយ Marc Andreessen និងក្រុមរបស់ពួកគេ ។ វាគឺជាកម្មវិធីរុករកដំបូងគេដែលបង្ហាញអត្ថបទ និងរូបភាពក្នុងពេលតែមួយនៅលើអេក្រង់កុំព្យូទ័រ ឬឧបករណ៍ចល័តរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ ។ គាត់ក៏បានបង្កើតកម្មវិធីរុករកមួយផ្សេងទៀតដែលមានឈ្មោះ Netscape ក្នុងឆ្នាំ 1994 ។ នៅឆ្នាំ 1995 ក្រុមហ៊ុន Microsoft បានណែនាំ Internet Explorer វាជាកម្មវិធីរុករកដំបូងគេដែលបង្កើតឡើងដោយក្រុមហ៊ុន Microsoft ។ ក្រោយមកទៀតមានកម្មវិធីរុករកជាច្រើនត្រូវបានបង្កើតដូចជា Mozilla Firefox, Google Chrome, Safari, Opera ជាដើម ។
♦ តើកម្មវិធីរុករក (Browser) មានដំណើរការយ៉ាងដូចម្តេច?
នៅពេលដែលអ្នកប្រើប្រាស់បញ្ចូលអាសយដ្ឋានគេហទំព័រ ឬ URL នៅក្នុងរបារស្វែងរកដូចជា antkh.com នោះសំណើនឹងត្រូវបានបញ្ចូនទៅកាន់ម៉ាស៊ីនមេ ។ សំណើទាំងអស់ត្រូវបានបញ្ចូនតាមរយៈ Routers និង Switches ។ ម៉ាស៊ីនមេ (Server) មានបញ្ជីឈ្មោះប្រព័ន្ធ និងអាសយដ្ឋាន IP ។ ដូច្នេះនៅពេលអ្នកវាយបញ្ចូលអ្វីមួយនៅក្នុងរបារស្វែងរករបស់កម្មវិធីរុករកតាមអ៊ីនធឺណិត វានឹងត្រូវបានបំប្លែងទៅជាលេខ ហើយលទ្ធផលស្វែងរកនឹងត្រូវបង្ហាញ ។ នៅពេលដែលកម្មវិធីរុករកបានផ្ញើសំណើទៅកាន់ម៉ាស៊ីនមេ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងសំណួរស្វែងរករបស់អ្នកប្រើប្រាស់ កម្មវិធីរុករកនឹងទទួលបានទិន្នន័យតាមរយៈ Hypertext Transfer Protocol (HTTP) ។ នៅពេលដែលម៉ាស៊ីនមេទទួលបានសំណើនោះ វានឹងប្រមូលទិន្នន័យអំពីឯកសារដែលបានស្នើសុំ ហើយបញ្ចូនទិន្នន័យត្រឡប់ទៅកាន់កម្មវិធីរុករកវិញ បន្ទាប់មកកម្មវិធីរុករកតាមអ៊ីនធឺណិតនឹងធ្វើការបកប្រែទិន្នន័យ ដោយទិន្នន័យនោះត្រូវបានសរសេរជាភាសា Hypertext Markup Language (HTML) ហើយកម្មវិធីរុករកតាមអ៊ីនធឺណិតនឹងបង្ហាញព័ត៌មាននៅលើឧបករណ៍របស់អ្នកប្រើប្រាស់ ។
ទីតាំងថ្មី៖ #42 ផ្លូវ 606 ខណ្ឌទួលគោក ភ្នំពេញ (ចម្ងាយពីទីតាំងចាស់ 
350ម៉េត្រ) 
មតិ និងយោបល់ទៅលើអត្ថបទនេះ (តាម Facebook)
ខាងក្រោមនេះជាយោបល់ផ្សេងៗរបស់អ្នកទស្សនា